پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

پدیده برگزاری جلسات دفاع پرزرق و برق در سال‌های اخیر شدت گرفته‌ است؛ به‌گونه‌ای که برخی دانشجویان به جای تمرکز بر بهبود محتوای علمی پایان‌نامه، درگیر چشم و هم‌چشمی و تشریفات شده‌اند. متاسفانه جلسات دفاع، که باید محل ارزیابی علمی پژوهش دانشجو باشد، به بستر نمایش و رقابت در هزینه‌ها تبدیل شده و نوعی تالار پذیرایی نانوشته شکل گرفته است. جلسات دفاع که اصولاً باید فرصتی برای ارائه دستاوردهای پژوهشی باشد، امروز پس از بحران‌هایی چون «پایان‌نامه‌ فروشی و تقلب» با معضل جدید «تشدید تشریفات و هزینه‌های غیر رسمی» مواجه‌اند؛ معضلی که هم حرمت علم را زیر سوال برده و هم بر سلامت نظام ارزیابی پژوهشی سایه انداخته است. در پی انتقادات گسترده دانشجویان از رقابت‌های پرخرج و رسم‌های غیرضروریِ دفاع از پایان‌نامه، دانشگاه‌های معتبر کشور یکی پس از دیگری ممنوعیت پذیرایی در این جلسات را اجرایی کرده‌اند؛ تصمیمی برای کاهش فشار مالی و بازگشت به عدالت و ارزیابی علمی.دانشگاه اصفهان و دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران، دانشگاه علوم تحقیقات و دانشکده حقوق و علوم سیاسی علامه طباطبایی نیز این ممنوعیت را برای جلسات دفاع خود اعلام کرده بود و دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران نیز بهمن 1403، به این جمع پیوسته است.

اخیرا دکتر محمد مهدی طهرانچی ریاست دانشگاه آزاد درخصوص تغییر فرایند دفاع از رساله دکتری دانشجویان دانشگاه آزاد اظهار کرد دو جریان در خصوص دفاع از رساله داریم که یک جریان از گذشته در کشور بوده و آن هم جریان مقاله محوری است و دومین رویکرد، مسئله محوری می باشد.در رویکرد مسئله محوری، برنامه‌های علمی بین راهبردی به دانشکده‌های موضوعی در کل کشور سپرده شده است. وقتی دانشجویی تحصیلات خود را شروع می‌کند از همان ابتدای تحصیل، تحت نظارت یک تیم متخصص قرار می‌گیرد که بر کار رساله و پایان‌نامه وی نظارت می‌کنند. در کنار استاد راهنما یک تیم خبره نیز در کنار دانشجو است این تیم در طول فرایند، به صورت مداوم کیفیت کار دانشجو را ارزیابی می‌کند.در طول مسیر تیم ارزیابی گزارش‌های موردی می‌گیرند و مطمئنن می‌شوند که کیفیت کار دارای استاندارد کافی است. این استانداردها برای پایان نامه در راستای حل مسئله ملی خواهد بود.

معاون حقوقی و امور مجلس وزیر علوم با اشاره به وظایف پیشگیرانه این وزارتخانه در قانون مقابله با تقلب علمی، گفت: ابطال پایان نامه و مدرک تحصیلی، برخورد با تخلف دانشجو و در صورت لزوم اخراج از موارد پیشگیری برای مقابله با تقلب علمی است.معاون حقوقی و امور مجلس وزیر علوم با بیان اینکه مدرک تحصیلی فرد با احراز تقلب می تواند ابطال یا منجر به اخراج دانشجو شود، اظهار داشت: رسیدگی به تخلفات دانشجویان از وظایف کمیته های انضباطی دانشجویان است؛ این موضوع برای درصد اندکی که دست اندارکار تقلب شوند تهدیدی به حساب می آید؛ در مواقع ضروری اگر تقلب علمی دانشجو ثابت شود بحث اخراج دانشجو هم به میان می آید.